Ở Việt Nam, người ta biết Sempé chủ yếu qua Le Petit Nicholas (có lẽ một lúc nào đó sẽ nói về chuyện Le Petit Nicholas và Le Petit Prince nhỉ). Cho đến giờ, ở Việt Nam ngoài serie Le Petit Nicholas ra, tôi cũng chỉ mới tìm thấy thêm một quyển sách có minh họa của Sempé, là Catherine Certitude, thật ra cũng là một tác phẩm cho thiếu nhi nốt. Nhưng mà Sempé thì thật ra là  thú vị hơi nhiều cái khuôn khổ nghịch ngợm tai quái hồn nhiên của một lũ chíp hôi (thỉnh thoảng u sầu và mơ mộng). Và Sempé có đến là nhiều sách tranh dành cho người lớn.

Tôi cũng chẳng nhớ được vì sao mình bắt đầu thích Sempé, từ lúc nào, dấu mốc nào. Nhưng mà rồi đi đây đó, tôi bắt đầu sưu tầm sách của ông ấy. Có một năm vào căn nhà thuê ở A., thấy trên kệ của chủ nhà toàn sách của Sempé, suýt tí nữa thì tôi không bước chân ra khỏi nhà để đi chơi tiếp được.

Sempé rất giỏi trong việc khắc họa sự phi lý, nghịch lý, cô đơn, lạc lõng của đời sống. Tôi thích nhìn những con người cá nhân trong tranh của ông ấy. Ông có thể vẽ rất nhiều người trong một tranh mà vẫn không làm mất đi nét cá nhân của ai, cũng không lạc đi đâu được sự cô đơn của họ. Tôi tìm thấy sự phi lý của cuộc đời hay của kiếp người trong những bức tranh đó. Không cần dài dòng nhiều lời. Như thể hai người ngồi cạnh nhau trong im lặng, buồn rầu và thông hiểu.

Sempé là một người không thích Tân Thế giới. Những bức tranh của ông ấy về Nữu Ước rất buồn. Là loại buồn làm người ta phải phá lên cười, rồi ngồi trong im lặng. Như câu thơ này của Langston "To keep from cryin' / I opens ma mouth an' laughs." 

Hoặc đó là do bản thân cảm quan chủ quan của tôi. Có thể Sempé không nghĩ vậy.

Tôi vẫn nghĩ buổi chiều muộn và đẹp đó, sau khi rời vườn Địa Đàng, Adam hẳn đã nhìn Eva và nói: "Bây giờ chúng ta hoàn toàn tự do. Chúng ta phải làm gì đây với tự do này." Eva sẽ trả lời: "Với cả nỗi cô đơn nữa".

Rồi chắc là họ sẽ đi coi tranh của Sempé (j/k). Thì còn biết làm gì ngoài can đảm cố tình bỏ qua sự nhạy cảm mà sống tiếp (và chào đón tân thế giới).

* Brave New World là tên một tác phẩm của Huxley, if you already know, that's good!